Skuteczność nawozów humusowych Adept i Amino Energy Agro.Bio w winnicach
Wpływ kwasów humusowych na uprawę winorośli jest słabo udokumentowany w literaturze. Eksperymenty badające wpływ humianów potasu na jakość materiału sadzeniowego dały dobre wyniki. Obecnie największe znaczenie produkcyjne mają nawozy humusowe torfowo-mineralno-amonowe, jednak nie były one jeszcze stosowane pod winorośl. Dlatego przede wszystkim należało ustalić skuteczną dawkę ich zastosowania, uwzględniając warunki glebowo-klimatyczne uprawy tej rośliny oraz jej cechy odmianowe, a także porównać ich skuteczność z równoważnym zestawem nawozów mineralnych.
W niniejszym artykule, poświęconym temu zagadnieniu, przedstawiono również wyniki badań, w których w celu poprawy jakości materiału sadzeniowego sadzonki winorośli moczone były w humianie potasu. Doświadczenia prowadzono w obwodach chersońskim, odeskim i zakarpackim.
Wyniki badań
Nawozy humusowe Adept i Amino Energy aplikowano między rzędami winnic przy użyciu specjalistycznego sprzętu ciągnikowego (obwód odeski) oraz lokalnie pod krzewy podczas przekopywania międzyrzędzi (obwód zakarpacki). Powierzchnia poletek doświadczalnych wynosiła 200–1000 m² przy trzech- lub czterokrotnej powtórności. Przed zastosowaniem nawozów na każdym poletku wybrano po 20 typowych (modelowych) krzewów, na których przeprowadzono wszystkie pomiary biometryczne i obserwacje fenologiczne. Przy zbiorze plonu grona zbierano oddzielnie z każdego krzewu modelowego, a także z całego poletka doświadczalnego. Podczas zbioru z krzewów modelowych określano liczbę gron, średnią masę jednego grona, masę 100 jagód, zawartość cukru na podstawie ciężaru właściwego i kwasowości miareczkowej. Dane dotyczące plonowania we wszystkich doświadczeniach poddano analizie statystycznej.
Stwierdzono, że wszystkie badane odmiany pozytywnie reagują na zastosowanie nawozów humusowych Adept i Amino Energy, choć w różnym stopniu. Prawdopodobnie jest to związane z biologicznymi cechami odmiany oraz warunkami glebowo-klimatycznymi prowadzenia doświadczeń.
Zgodnie z danymi dotyczącymi plonowania, uzyskanymi dla kilku odmian winorośli w obwodzie zakarpackim, najlepsze wyniki osiągnięto przy lokalnym zastosowaniu 4 l/ha Amino Energy przechowywanego w okresie jesienno-zimowym.
Nawozy humusowe Adept i Amino Energy miały również pozytywny wpływ na jakość winogron. Zawartość cukru w jagodach wzrosła średnio o 1,5–2%.
W warunkach obwodu chersońskiego Adept, zastosowany między rzędami, przyczynił się do zwiększenia plonu i podwyższenia zawartości cukru w jagodach (tabela 1).
W doświadczeniu przeprowadzonym w obwodzie odeskim (tabela 2) zwiększenie dawki Amino Energy do 4 l/ha pod odmianę Rkatsiteli zapewniło niewielki wzrost plonu i poprawę jakości w porównaniu z mniejszą dawką, ale nieznacznie obniżyło zawartość cukru.
Nawozy humusowe zastosowane w winnicach mają pozytywny wpływ na plonowanie nie tylko w pierwszym, ale także w kolejnych latach.
Na czarnoziemie zwyczajnym w obwodzie odeskim dla dwóch badanych odmian winorośli najlepsze wyniki pod względem działania i efektu po zastosowaniu uzyskano przy dawce 4 l/ha. W związku z tym zwiększenie dawki do 6 i więcej litrów na hektar można uznać za nieuzasadnione.
Na glebach brunatnych w obwodzie zakarpackim uzyskano nieco inne dane (tabela 3). Przy aplikacji punktowej najlepsze efekty zapewniło 6 l/ha Amino Energy zarówno w roku zastosowania, jak i w efekcie po zastosowaniu. Jeszcze wyższe dawki nawozów humusowych należy stosować na czarnoziemie węglanowym i glebie wapienno-żwirowatej w obwodzie chersońskim.
Na glebach wapiennych zaleca się stosowanie Adept w dawce 4 l/ha na glebie węglanowej i 6 l/ha na glebie wapienno-żwirowatej (tabela 4).
| Warianty doświadczenia | Odmiana №1 Kokur | Odmiana №2 Chaush | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Plon gron, c/ha | % | Zawartość cukru, % | Kwasowość miareczkowa | Plon gron, c/ha | % | |
| Kontrola | 22,2 | 100,0 | 20,0 | 4,6 | 3,97 | 100,0 |
| Adept, 4 l/ha | 26,1 | 118,5 | 22,0 | 4,9 | 4,45 | 112,1 |
| N311P46, ekwiwalent Adept 4 l/ha | 22,0 | 99,0 | 21,8 | 4,6 | х | х |
| Humofos, 6 l/ha | -- | -- | -- | -- | 5,63 | 141,8 |
| N70Р30, ekwiwalent 6 l/ha Adept | -- | -- | -- | -- | 4,12 | 103,8 |
| Uwaga: Х --- nie oznaczono. P doświadczenia = 4,3%; 1,3%. | ||||||
| Schemat doświadczenia | Plon gron | Średnia masa grona, g | Średnia masa 100 jagód, g | Zawartość cukru, % | |
|---|---|---|---|---|---|
| c/ha | % | ||||
| Kontrola | 48,7 | 100,0 | 89,0 | 178,9 | 20,4 |
| Amino Energy, 4 l/ha | 55,9 | 114,8 | 104,1 | 205,8 | 23,4 |
| Amino Energy, 6 l/ha | 56,4 | 115,8 | 98,9 | 219,4 | 21,8 |
| N12P12K6, ekwiwalent 4 l/ha Amino Energy | 51,7 | 106,2 | 97,5 | 194,4 | 20,7 |
| Uwaga: P doświadczenia = 5,4%. | |||||
| Warianty doświadczenia | Pole kontrolne №1 | Pole kontrolne №2 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Działanie, 2019 r. | Efekt po zastosowaniu, 2020 r. | Działanie, 2019 r. | Efekt po zastosowaniu, 2020 r. | |||||
| Plon, c/ha | Plon, % | Plon, c/ha | Plon, % | Plon, c/ha | Plon, % | Plon, c/ha | Plon, % | |
| Kontrola | 85,9 | 100,0 | 70,5 | 100,0 | 46,7 | 100,0 | 56,0 | 100,0 |
| Amino Energy, 1,5 l/ha | 103,2 | 120,1 | 85,6 | 121,4 | 59,2 | 126,7 | 71,0 | 126,7 |
| Amino Energy, 2 l/ha | 110,2 | 128,4 | 96,1 | 136,3 | 66,5 | 142,3 | 77,6 | 138,5 |
| Amino Energy, 4 l/ha | 112,0 | 130,2 | 92,6 | 131,3 | х | х | х | х |
| Amino Energy, 6 l/ha | 96,0 | 111,6 | 87,1 | 123,5 | 68,1 | 145,8 | 68,3 | 121,9 |
| NPK, ekwiwalent 4 l/ha Amino Energy | 105,6 | 122,8 | 75,9 | 107,6 | х | х | х | х |
| Uwaga: Х --- nie oznaczono. P doświadczenia = 3,05%; 5,1%; 3,7%; 6,5%. | ||||||||
| Warianty doświadczenia | Działanie, 2019 r. | Efekt po zastosowaniu, 2020 r. | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Plon, c/ha | Średnia masa grona, g | Średnia masa 100 jagód, g | Zawartość cukru, % | Plon, c/ha | Średnia masa grona, g | Średnia masa 100 jagód, g | Zawartość cukru, % | |||||
| c/ha | % | c/ha | % | |||||||||
| Czarnoziem węglanowy. Odmiana Muskat | ||||||||||||
| Kontrola | 111,9 | 100 | 152,2 | 220 | 18,5 | 131,2 | 100 | 175 | 243 | 18,7 | ||
| Adept, 4 l/ha | 144,9 | 129,4 | 174 | 245 | 17,8 | 157,1 | 119,9 | 180 | 302 | 18,4 | ||
| Adept, 6 l/ha | 147,0 | 131,3 | 169,5 | 275 | 17,6 | 143,5 | 109,4 | 177 | 290 | 21,3 | ||
| Gleba wapienno-żwirowata. Odmiana Kokur | ||||||||||||
| Kontrola | 112,8 | 100 | 212,6 | 253 | 20,1 | 40,9 | 100 | -- | 153 | 18,5 | ||
| Adept, 4 l/ha | 123,9 | 109,7 | 228,5 | 252 | 20,8 | 55,1 | 134,1 | -- | 179 | 21,4 | ||
| Adept, 6 l/ha | 138,8 | 123 | 228,2 | 277 | 21,5 | 48,5 | 123 | -- | 187 | 21,5 | ||
| Uwaga: Dla odmiany Muskat w 2019 r. P doświadczenia = 7,3%, w 2020 r. P = 5,5%; dla odmiany Kokur w 2019 r. P doświadczenia = 8,4%, w 2020 r. P = 4,9%. | ||||||||||||
W doświadczeniach dotyczących wpływu humianów podczas moczenia sadzonek na ich wzrost i ukorzenianie stosowano nawozy humusowe w postaci płynnej Adept i Amino Energy zarówno w czystej postaci, jak i zawierające w swoim składzie jeden lub kompleks mikroelementów. Przygotowując roztwór roboczy, ilość preparatu obliczano na podstawie zawartości w nim rozpuszczalnych w wodzie kwasów humusowych.
Sadzonki moczone były wczesną wiosną przez 24 godziny w roztworach wyżej wymienionych preparatów o stężeniu kwasów humusowych 0,005%. Do moczenia wybrano stosunkowo jednolite sadzonki o równej liczbie pąków i tej samej średnicy, po 100 sztuk w każdym wariancie.
W ten sposób namoczone sadzonki posadzono w obwodzie chersońskim w szkółce, a na innym polu kontrolnym — na stałe miejsce plantacji. Dodatkowo, dla bardziej szczegółowego zbadania systemu korzeniowego ukorzenionych sadzonek, posadzono je w skrzyniach z piaskiem na pożywkę.
Jesienią, podczas wykopywania sadzonek przed posadzeniem na stałe miejsce, sortowano je według jakości sadzeniowej. Wyniki sortowania sadzonek wskazują, że wszystkie badane odmiany pozytywnie reagują na moczenie w preparatach firmy Agro.Bio.
Jednocześnie badane odmiany mają zdolność selektywnego reagowania na mikroelementy zawarte w humianach.
W doświadczeniu dotyczącym moczenia sadzonek winorośli odmiany Muskat w obwodzie chersońskim najlepsze wyniki uzyskano w wariancie, w którym zastosowano humian potasu z manganem. Długość pędów w tym wariancie we wrześniu wynosiła średnio 15 cm, podczas gdy w kontroli — 11,6 cm.
W doświadczeniach przeprowadzonych w obwodzie odeskim badano wpływ moczenia sadzonek w 0,005-procentowym roztworze humianów oraz podlewania podczas sadzenia na jakość sadzonek własnokorzeniowych i szczepionych (tabela 5).
Dane z tabeli pokazują, że moczenie podkładki i zraza humianami zwiększa przyjmowanie się sadzonek w porównaniu z kontrolą, sprzyja wzrostowi pędów, ich dojrzewaniu, czyli poprawia jakość sadzonek.
Zastosowanie humianów na sadzonkach własnokorzeniowych odmiany Kabasija daje również pozytywny efekt, zwłaszcza przy połączeniu moczenia sadzonek z podlewaniem humianami.
| Warianty doświadczenia | Kabasija (własnokorzeniowa), 2019 r. | Karaburnu (szczepiona), 2020 r. | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Przyjmowanie się, % | Liczba liści, szt. | Liczba pędów, szt. | Długość pędów, cm | Przyjmowanie się, % | Wydajność sadzonek, % | Długość pędów, cm | Długość dojrzałej części pędów, cm | |
| Woda | 40,0 | 48,9 | 5,1 | 48,7 | 88,4 | 43,7 | 24,7 | 19,5 |
| Humian + podlewanie wodą | 44,4 | 53,9 | 4,7 | 62,1 | 90,3 | 57,5 | 31,1 | 25,6 |
| Humian + podlewanie humianem | 62,2 | 58,2 | 5,5 | 64,7 | 95,2 | -- | 31,1 | 26,3 |
| Uwaga: Jako podkładkę dla szczepienia odmiany Karaburnu użyto odmian Riparia i Rupestris 101-14. W 2019 r. stosowano Adept, w 2020 r. --- Amino Energy. Х --- nie oznaczono. | ||||||||
W 2019 r. stosowano Adept, a w 2020 r. — Amino Energy. Х — nie oznaczono.
W doświadczeniu dotyczącym badania dawek nawozu humusowego przy lokalnym stosowaniu pod sadzonki własnokorzeniowe i szczepione w obwodzie odeskim ustalono, że najlepszą dawką Amino Energy jest 4 l/ha. Taka ilość nawozu pod sadzonki własnokorzeniowe sprzyjała lepszemu ich przyjmowaniu się i zwiększeniu wzrostu sadzonek w porównaniu z kontrolą i większą dawką preparatu.
Mieszanka organiczno-mineralna w dawce 3 t/ha okazała się mniej skuteczna w porównaniu z równą ilością preparatu Amino Energy, mimo że zawierała kilkakrotnie więcej składników pokarmowych i składała się z 2,5 t obornika, 2 c superfosfatu, 2 c saletry amonowej i 1 c soli potasowej.
Wnioski
- Winorośl jest rośliną wrażliwą na zastosowanie nawozów humusowych Amino Energy i Adept Agro.Bio.
- Przy ustalaniu dawki nawozów humusowych należy uwzględniać warunki glebowo-klimatyczne i cechy odmiany.
- Zalecane dawki stosowania:
- Na czarnoziemach zwyczajnych w obwodzie odeskim — 4 l/ha.
- Na glebach brunatnych na Zakarpaciu — 4–6 l/ha.
- Na czarnoziemie brunatnym, wyługowanym, żwirowatym w obwodzie chersońskim — 5 l/ha.
- Na czarnoziemie węglanowym — 4 l/ha.
- Na glebie wapienno-żwirowatej — 6 l/ha.
- Moczenie sadzonek i podlewanie sadzonek w szkółce 0,005-procentowymi roztworami humianów pozytywnie wpływa na ukorzenianie materiału sadzeniowego i zwiększa wydajność sadzonek pierwszej klasy.