O nawożeniu roślin w początkowym okresie rozwoju humatem potasowym, preparatem Totem „Agro.Bio” i substancjami organicznymi

Prace naukowców dostarczają danych o dużej skuteczności stosowania nawozów próchnicznych w uprawach zbóż i warzyw, a także w winnicach. Badaliśmy wpływ związków kwasu huminowego, a także niektórych innych substancji organicznych i mineralnych, na kukurydzę i inne rośliny, stosując nawożenie pogłówne na początku rozwoju poprzez moczenie nasion w roztworach tych substancji. Metodę tę interpretujemy jako nawożenie roślin na samym początku ich rozwoju. Wychodzimy z założenia, że ​​poprawa odżywienia roślin poprzez stosowanie stymulatorów i substancji odżywczych w początkowym okresie rozwoju (kiełkowanie nasion, wschodzenie pędów), gdy młode rośliny potrzebują obfitego dostępu do substancji odżywczych, powinna stymulować procesy wzrostu i rozwoju roślin.

Przeprowadziliśmy eksperymenty terenowe i roślinne.

1. Eksperymenty terenowe

Eksperymenty prowadzono przez dwa lata (2014–2015) według następującego schematu:

1. Zwalczanie - siew zwykłymi, suchymi nasionami.
2. Nasiona namoczono w wodzie.
3. Nasiona moczono w roztworze Totem Agro.Bio (stężenie 0,0005%).
4. Nasiona moczono w roztworze humusu potasowego (stężenie 0,002%).
5. Nasiona moczono w roztworze mieszanki soli zawierającej NPK o stężeniu całkowitym 0,1 mola (roztwór zawierał KH₂PO₄ i NH₄NO₃ w równych proporcjach).

W 2015 roku stężenie humatu potasowego wynosiło 0,001%, a mieszanka NPK 0,075 mola. Nasiona kukurydzy moczono przez cztery dni w temperaturze 14–16°C. Przed wysiewem nasiona suszono na powietrzu. Siew przeprowadzano w ogrzanej glebie na głębokość 8 cm, zachowując odległość między gniazdami 70×70 cm, w gnieździe pozostawiano po dwie rośliny. Doświadczenie przeprowadzono na polu doświadczalnym producenta nawozów mikroelementowych Agro.Bio w obwodzie czernihowskim, na ugorze, po dwóch wiosennych uprawach według poprzedników: 2014 r. - lucerna, 2015 r. - owies. Powierzchnia ewidencyjna działek wynosiła 47 m² w 2014 r. i 51 m² w 2015 r., przy czterech powtórzeniach.

Tabela 1. Wpływ nawożenia w początkowym okresie rozwoju na wysokość i ulistnienie roślin (2014)

Tabela 2. Wpływ nawożenia w początkowym okresie rozwoju na wysokość i ulistnienie roślin (2015)

W roku 2015 przeprowadzono doświadczenie na podłożach nienawożonych i nawożonych. Do gleby w uprawie dodawano nawozy mineralne w ilości: 150 kg/ha superfosfatu pylistego, 90 kg/ha saletry amonowej i 60 kg/ha chlorku potasu.

Dalsza pielęgnacja była taka sama we wszystkich wariantach eksperymentalnych i polegała na dwukrotnej uprawie w dwóch kierunkach oraz dwukrotnym ręcznym pieleniu gniazd; Przerzedzanie przeprowadzono równocześnie z pierwszym odchwaszczaniem.

Dane obserwacji fenologicznych wskazują, że we wszystkich wariantach doświadczalnych wschody siewek były szybsze w porównaniu z kontrolą. W wariancie z namoczeniem nasion w wodzie przyspieszenie wyniosło jeden dzień; w wariancie z Totem Agro.Bio początek kiełkowania przyspieszył w 2014 r. o jeden dzień, w 2015 r. o dwa dni, a pojawienie się pełnego kiełkowania odpowiednio o 2 i 3 dni; w wariancie z humatem potasowym początek kiełkowania przyspieszył w 2014 r. o jeden dzień, w 2015 r. o dwa dni; pełne kiełkowanie następuje odpowiednio po dwóch i trzech dniach. W wariancie z zastosowaniem nawożenia NPK przyspieszenie początku wschodów siewek wynosiło 2 dni w 2014 r. i 2 dni w 2015 r.; pełne kiełkowanie następuje odpowiednio po 2 i 3 dniach. W obu latach w wariantach doświadczalnych obserwowano przyspieszenie wschodów wiech i początku formowania kolb o 1–2 dni w porównaniu z kontrolą. W dniu 16 lipca 2014 r. przeprowadzono spis średniej liczby kłosów utworzonych na działce, który wykazał następujące wyniki: kontrola - 18, woda - 17, Totem Agro.Bio - 34, humat potasowy - 34, NPK - 30.

Tabela 3. Wpływ żywienia w początkowym okresie rozwoju na zwiększenie przyrostu suchej masy (2014)

W ciągu sezonu wegetacyjnego kilkakrotnie oznaczano wysokość roślin (tabele 1 i 2) oraz przyrost suchej masy (tabele 3, 4). Dane z tych badań pokazują, że rośliny w wariantach eksperymentalnych rosły i rozwijały się szybciej niż rośliny w wariantach kontrolnych, zwłaszcza w pierwszej połowie sezonu wegetacyjnego; Po wykiełkowaniu wiech i uformowaniu się kolb różnice pozostają, ale stają się mniej znaczące.

Tabela 4. Wpływ żywienia w początkowym okresie rozwoju na zwiększenie przyrostu suchej masy (2015 r.)

Zbiory kolb wykonywano ręcznie, a wyniki rejestrowano metodą ciągłego liczenia. Przed zbiorem uwzględniono zagęszczenie roślin. Zbiór masy łodygowej przeprowadzono ręcznie nieco później i rejestrowano w stanie powietrzno-suchym, stosując metodę poletka testowego; ich powierzchnia w 2014 r. wynosiła 11,8 m², a w 2015 r. 25,5 m². Dane dotyczące plonów kolb, masy ziarna i łodygi podano w tabelach 5 i 6.

Tabela 5. Wpływ nawożenia w początkowym okresie rozwoju na plon kolb, ziarna i zielonej masy (2014 r.)

Uwaga: m doświadczenia - 4,1; Doświadczenie R - 4,5%.

Dane z dwuletnich eksperymentów przeprowadzonych w latach o odmiennych warunkach pogodowych, w 2014 r. – roku suchym i w 2015 r. – roku dość mokrym, przekonująco wskazują na istotny wpływ nawożenia w początkowym okresie rozwoju mieszaniną soli NPK, Totem Agro.Bio i humatu potasowego na wzrost, rozwój i plonowanie kukurydzy. Z danych w tabeli 7 wynika, że ​​najbardziej znaczący wzrost plonów wystąpił w wariancie z nawozem NPK, a wpływ nawozu Totem Agro.Bio i humatu potasowego był bardzo zbliżony. W wariancie z namoczeniem nasion w wodzie uzyskano znacznie mniejszy efekt.

Tabela 6. Wpływ nawożenia w początkowym okresie rozwoju na plon kolb, ziarna i masę łodygi (2015 r.)

Uwaga: m eksperymentu (tło niezapłodnione) - 2,45; Doświadczenie R - 2,7; m doświadczenia (tło nawożone) - 1,91; Doświadczenie R - 2.0.

Tabela 7. Wpływ nawożenia w początkowym okresie rozwoju na plon kolb, ziarna i masę łodyg kukurydzy (średnie dane z dwóch lat na tle nienawożonym)

2. Eksperymenty laboratoryjne

W celu dokładniejszego zbadania wpływu humatu potasowego na rośliny, a w szczególności ustalenia optymalnego stężenia roztworu przy namaczaniu nasion, przeprowadzono szereg laboratoryjnych doświadczeń wegetacyjnych z różnymi uprawami: kukurydzą, gryką, słonecznikiem, ogórkami.

Metodyka badań roślinnych: Rośliny uprawiano w szklanych naczyniach wypełnionych 1,2 kg kalcynowanego i płukanego piasku kwarcowego. W każdym naczyniu znajdowało się 25 nasion kukurydzy, 35 nasion gryki, słonecznika i ogórka. Eksperymenty powtórzono trzy razy. Czas trwania eksperymentu wynosi od 21 do 24 dni. Nasiona gryki i słonecznika moczono przez 4 dni, a nasiona kukurydzy i ogórka przez 5 dni w temperaturze 15–16°C. Pobrano następujące ilości roztworów: dla kukurydzy 45%, gryki - 70%, słonecznika - 30%, ogórków - 50% masy nasion. Siew wykonano na głębokość 1 cm. Wszystkie warianty doświadczalne podlewano równomiernie wodą destylowaną.

Schemat eksperymentu:

1. Kontrola: moczenie nasion w wodzie destylowanej.
2. Zwalczanie: moczenie nasion w wodzie z kranu.
3. Nawożenie solami zawierającymi NPK o stężeniu 0,075 mol.
4. Posypywanie powierzchni roztworem humusu potasowego o stężeniu 0,004%.
5. Posypywanie powierzchni roztworem humusu potasowego o stężeniu 0,002%.
6. Posypywanie powierzchni roztworem humusu potasowego o stężeniu 0,001%.
7. Doprawianie solami zawierającymi NPK (0,075 mola) z dodatkiem humusu potasowego o stężeniu 0,001%.

Tabela 8. Wpływ nawożenia w okresie początkowym na wzrost, ulistnienie i przyrost suchej masy kukurydzy

Kukurydza zareagowała silnie na nawożenie solami mineralnymi (NPK), przy czym słabszy efekt zaobserwowano w przypadku nawożenia huminianem potasu w stężeniach 0,001 i 0,002%; Już stężenie 0,004% ma działanie przygnębiające. Szczególnie wyróżnia się opcja 7 - działanie humatu potasowego na tle NPK, tutaj działanie jest większe niż w odpowiednich opcjach osobno.

Na uwagę zasługuje silny rozwój korzeni u młodych roślin kukurydzy, przewyższający masę nadziemną suchą od 121 do 199% w różnych odmianach. System korzeniowy zwiększa się szczególnie w wariantach z kwasem huminowym, z wyjątkiem stężenia 0,004% i mieszanki humusu potasowego z NPK.

Tabela 9. Wpływ nawożenia w początkowym okresie rozwoju na wzrost, przyrost liści i suchej masy gryki

Gryka reaguje silnie na nawożenie NPK, a jeszcze silniej na nawożenie huminianem potasowym w stężeniu 0,002%. Stężenie 0,004% ma działanie depresyjne, stężenie 0,001% daje efekt niepełny. Łączne zastosowanie NPK i humatu potasowego w tym przypadku nie daje szczególnego efektu. System korzeniowy gryki jest znacznie słabiej rozwinięty niż u kukurydzy i stanowi od 36,9 do 71,9% suchej masy części nadziemnej. Działanie humusu potasowego w stężeniach 0,002 i 0,001% szczególnie korzystnie wpływa na system korzeniowy.

Tabela 10. Wpływ dokarmiania w początkowym okresie rozwoju na wzrost i przyrost suchej masy słonecznika

Wzrost w wariancie z NPK jest niewielki, wzrost w wyniku działania humatu potasowego o stężeniu 0,002% jest najwyższy; ale też niezbyt wysokie. Łączne działanie humatu potasowego i NPK jest mniej skuteczne niż działanie samego humatu. Humian potasu w stężeniu 0,004% działa depresyjnie. Korzenie młodych roślin słonecznika są również słabiej rozwinięte niż korzenie kukurydzy. Ich sucha masa stanowi od 28,1 do 69,2% masy części nadziemnej. W odróżnieniu od innych roślin, w wariancie NPK korzenie są bardzo silnie rozwinięte i stanowią 69,2% masy masy nadziemnej. W wariantach z humatem potasowym ich rozwój jest w przybliżeniu taki sam jak w kontroli, jedynie przy stężeniu humatu potasowego 0,004% są znacznie słabiej rozwinięte.

Tabela 11. Wpływ nawożenia w początkowym okresie rozwoju na wzrost, ulistnienie i przyrost suchej masy ogórków

Ogórki dobrze reagują na nawożenie NPK i prawie tak samo dobrze na nawożenie huminianem potasowym. Stężenie 0,004% działa prawie tak samo skutecznie jak stężenie 0,002%. Stężenie 0,001% ma słabszy efekt. Łączne działanie nawozu NPK i humusu potasowego przewyższa, choć nieznacznie, działanie poszczególnych składników. Korzenie młodych roślin ogórka rozwijają się słabiej niż korzenie kukurydzy i stanowią od 45 do 58% suchej masy części nadziemnej. Rozwój systemu korzeniowego jest szybszy w wariantach z humatem potasowym o stężeniu 0,002% oraz w mieszance humatu potasowego + NPK.

Dane z laboratoryjnych eksperymentów mikrowegetacyjnych pokazują, że optymalne stężenie humatu potasowego do moczenia nasion wynosi 0,002%, stężenie 0,004% w większości przypadków ma działanie depresyjne, a stężenie 0,001% jest niewystarczające.

Gryka i kukurydza reagują silniej na humat potasowy, gdy jest on stosowany w nasionach, natomiast słonecznik i ogórki reagują nieco słabiej. Pierwsze dwie uprawy reagują także silniej na nawożenie NPK.

Ciekawostką jest skuteczniejsze łączone działanie NPK i humatu potasowego, przewyższające działanie poszczególnych składników. Zjawisko to było szczególnie widoczne w przypadku kukurydzy, a mniej widoczne w przypadku ogórków. W przypadku innych upraw łączny efekt nawożenia NPK i humusu potasowego jest niższy niż w przypadku jednego bardziej skutecznego składnika (słonecznika, gryki).

Rozwijające się badania nad wpływem związków humusowych i kwasu askorbinowego oraz soli mineralnych zawierających NPK w początkowym okresie rozwoju roślin - podczas pęcznienia i kiełkowania nasion - zasługują na poważną uwagę i mogą stanowić podstawę do opracowania nowych metod zwiększania plonów upraw rolnych.

Wnioski:

1. Optymalne stężenie humatu potasowego przy namaczaniu nasion wynosi 0,002%. Stężenie 0,004% w większości przypadków ma działanie depresyjne, a stężenie 0,001% jest niewystarczające.
2. Gryka i kukurydza reagują silniej na humat potasowy niż słonecznik i ogórki.
3. Łączne działanie nawozu NPK i humusu potasowego często przewyższa działanie poszczególnych składników, zwłaszcza w przypadku kukurydzy i ogórków.
4. System korzeniowy roślin rozwija się aktywniej przy stosowaniu humatu potasowego w optymalnych stężeniach.