Wpływ ADEPT Agro.Bio i humianu potasu na wyjście z okresu spoczynku bulw ziemniaka w systemie dwuuprawowym
Kwestia hodowli ziemniaków na Stepie Ukrainy jest skutecznie rozwiązywana metodą dwuuprawową — sadzeniem latem młodych, świeżo zebranych bulw. Jednak dwuuprawa ziemniaków nie znajduje szerokiego zastosowania z powodu niedoskonałości istniejących metod przerywania okresu spoczynku świeżo zebranych bulw. Badając wpływ mechanicznych sposobów przerywania okresu spoczynku świeżo zebranych bulw przez 4 lata, ustaliliśmy, że żaden z tych sposobów nie jest na tyle skuteczny, aby można go było polecić do stosowania w produkcji.
O stymulującym działaniu gibereliny na przerywanie okresu spoczynku świeżo zebranych bulw wspominają w swoich pracach zagraniczni i radzieccy naukowcy. Jednak zarówno w literaturze zagranicznej, jak i krajowej, podkreśla się negatywne działanie gibereliny na wzrost systemu korzeniowego. Giberelina, w przeciwieństwie do heteroauksyny i innych substancji wzrostowych, stymulując tworzenie i wzrost pędów, hamuje tworzenie korzeni. W mieszaninie giberelina i heteroauksyna działają jako antagoniści.
Stosunkowo wysoką aktywność w przerywaniu okresu spoczynku u roślin wykazują substancje zawierające grupy sulfhydrylowe (SH) lub zdolne do ich tworzenia w procesie izomeryzacji lub przemian chemicznych, takie jak tiomocznik i sole kwasów ksantogenowych. Do przerywania okresu spoczynku największe znaczenie z tej grupy substancji zyskał tiomocznik, którego 2-procentowym roztworem traktuje się przecięte na części bulwy przez dwie godziny, a następnie poddaje się je kiełkowaniu w inspektach w piasku zmieszanym połowicznie z trocinami.
Ta metoda, choć bardziej doskonała w porównaniu z metodami mechanicznymi, ma szereg wad. Przede wszystkim rany przeciętych bulw goją się powoli, słabo pokrywają się gęstą, nieprzepuszczalną tkanką korkową, co sprzyja przenikaniu do bulw bakterii gnilnych i powoduje ich psucie. Ponadto bulwy kiełkują małą liczbą oczek, nierównomiernie, a ich wyjmowanie z inspektów do sadzenia musi odbywać się w dwóch etapach. Bardzo słabo stymulowany jest wzrost systemu korzeniowego. Bulwy posadzone w glebie z pędami, ale bez korzeni, dają bardzo opóźnione wschody, a krzewy często nie dają plonu. Z tego widać, że sukces dwuuprawy ziemniaków zależy przede wszystkim od doskonałości metody przerywania okresu spoczynku.
Celem naszej pracy było znalezienie sposobu aktywnego ingerowania w procesy biochemiczne zachodzące w świeżo zebranych bulwach, wywołanie wzmożonego oddychania tkanek i zmuszenie bulw do równomiernego kiełkowania wieloma pędami z jednoczesnym pojawieniem się systemu korzeniowego. Dlatego w naszych badaniach do przerywania okresu spoczynku bulw wykorzystaliśmy szereg fizjologicznie aktywnych substancji organicznych, takich jak kwas huminowy, heteroauksyna, ropopochodna substancja wzrostowa (NRS), tiomocznik i ich mieszaniny.
Ropopochodna substancja wzrostowa (NRS), według doniesień, znacznie stymuluje nie tylko wzrost części nadziemnej roślin, ale także systemu korzeniowego. Według danych literaturowych, duży wpływ na proces wzrostu i rozwoju roślin wyższych mają kwasy huminowe. Ustalono, że bulwy ziemniaka oddychają głównie przy udziale systemu fenolazowego. Zgodnie z nauką A.N. Bacha, aby doszło do biologicznego utleniania, konieczna jest aktywacja cząsteczki tlenu, która jest osiągana poprzez tworzenie pośrednich nadtlenków — oksygenaz. Jako oksygenazy mogą funkcjonować polifenole i ich pochodne. Według danych L.A. Christiewej, kwas huminowy, znajdując się w stanie jonodyspersyjnym, wnika do rośliny, gdzie grupy polifenolowe kwasów huminowych przy udziale polifenoloksydazy utleniają się tlenem z powietrza i dają nadtlenki, czyli przekształcają się w oksygenazy. Oksygenazy przy udziale enzymu peroksydazy odszczepiają tlen atomowy, który jest katalitycznie przenoszony na substrat, a forma nadtlenkowa polifenolu przechodzi w chinony, charakteryzujące się bardzo wysokim potencjałem utleniającym, dzięki czemu mogą odbierać „aktywny” wodór z substancji organicznych, które przeszły odpowiedni katalityczny proces enzymatyczny, i ponownie przechodzić w polifenole. Zatem pierwotną przyczyną fizjologicznego działania kwasu huminowego L.A. Christiewa uważa włączenie dodatkowych ilości tlenu molekularnego w reakcje utleniania i bezpośredni udział jego cząsteczek w procesach oksydoredukcji.
Wychodząc z tych teoretycznych przesłanek, podjęliśmy szereg badań w tej kwestii.
Wyniki badań
Sposoby przerywania okresu spoczynku u świeżo zebranych bulw
W doświadczeniu dotyczącym przerywania okresu spoczynku świeżo zebrane bulwy ziemniaka przed kiełkowaniem przecinano wzdłuż na dwie części, a następnie traktowano przez dwie godziny wodą, 2-procentowym roztworem tiomocznika, 0,001-procentowym roztworem heteroauksyny i 0,02-procentowym roztworem humianu potasu jako źródła kwasu huminowego. Bulwy kiełkowano przez 20 dni w piasku przy wilgotności 70-90% pełnej pojemności wodnej i temperaturze 25-28°C. Wyniki doświadczenia przedstawiono w tabeli 1.
| Odmiana | Kontrola (nieprzetworzone bulwy) | Przetworzone wodą | 2%-ny tiomocznik | 0,001%-ny heteroauksyna | 0,02%-ny humian potasu | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wyrośniętych bulw, % | Liczba pędów na bulwę | Wyrośniętych bulw, % | Liczba pędów na bulwę | Wyrośniętych bulw, % | Liczba pędów na bulwę | Wyrośniętych bulw, % | Liczba pędów na bulwę | Wyrośniętych bulw, % | Liczba pędów na bulwę | |
| Odmiana №1 | 8,1 | 1,2 | 12,7 | 1,2 | 68,4 | - | - | - | - | - |
| Odmiana №2 | 9,8 | 1,2 | 17,9 | 1,4 | 65,7 | - | - | - | - | - |
| Odmiana №3 | 7,2 | 1,1 | 11,3 | 1,2 | 81,7 | - | - | - | - | - |
| Odmiana №4 | 9,0 | 1,2 | 14,2 | 1,3 | 77,4 | - | - | - | - | - |
| Odmiana №5 | 7,9 | 1,2 | 12,8 | 1,3 | 71,2 | - | - | - | - | - |
| Odmiana №6 | 5,2 | 1,1 | 8,4 | 1,3 | 48,9 | - | - | - | - | - |
Wyniki tych badań pokazują wyraźną przewagę tiomocznika nad heteroauksyną i humianem potasu. Niski procent wyrośniętych bulw pod wpływem heteroauksyny łatwo wyjaśnić tym, że jest ona głównie stymulatorem wzrostu systemu korzeniowego i inhibitorem części nadziemnej. Jeśli chodzi o kwas huminowy, przyczyna jego prawie neutralnego działania na świeżo zebrane bulwy była całkowicie niejasna.
W dalszej kolejności przeprowadziliśmy szereg doświadczeń dotyczących wspólnego działania humianu potasu, NRS i heteroauksyny z tiomocznikiem. Ponadto, do doświadczenia dotyczącego przerywania okresu spoczynku świeżo zebranych bulw włączono również giberelinę. Warunki przeprowadzenia tych doświadczeń były analogiczne do warunków poprzedniego doświadczenia. Wyniki badań przedstawiono w tabeli 2.
| Odmiana | Roztwory, którymi przetwarzano bulwy | Wskaźniki | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Wyrośniętych bulw, % | Średnia liczba pędów na bulwę | Średnia długość pędu, cm | Bulw z korzeniami od liczby wyrośniętych, % | ||
| Odmiana №1 | 2%-ny tiomocznik | 64,3 | 1,40 | 0,63 | 31,3 |
| 0,02%-ny humian potasu | 21,0 | 1,68 | 0,86 | 38,7 | |
| Tiomocznik + humian potasu | 96,2 | 2,18 | 2,04 | 74,6 | |
| 0,001%-ny NRS | 23,4 | 1,52 | 0,82 | 33,8 | |
| Tiomocznik + NRS | 93,4 | 1,86 | 2,00 | 73,5 | |
| Tiomocznik + 0,001%-ny heteroauksyna | 65,6 | 1,41 | 0,56 | 63,9 | |
| 0,001%-na giberelina | 96,8 | 1,72 | 2,21 | 48,8 | |
| Odmiana №2 | 2%-ny tiomocznik | 65,8 | 1,37 | 0,90 | 36,8 |
| 0,02%-ny humian potasu | 24,2 | 1,56 | 1,72 | 11,9 | |
| Tiomocznik + humian potasu | 95,6 | 2,29 | 2,25 | 79,4 | |
| 0,001%-ny NRS | 22,1 | 1,45 | 1,43 | 42,1 | |
| Tiomocznik + NRS | 94,1 | 2,10 | 2,53 | 71,9 | |
| Tiomocznik + 0,001%-ny heteroauksyna | 68,4 | 1,39 | 0,72 | 68,2 | |
| 0,001%-na giberelina | 95,5 | 2,15 | 2,49 | 49,9 | |
| Odmiana №3 | 2%-ny tiomocznik | 71,1 | 1,27 | 0,58 | 32,3 |
| 0,02%-ny humian potasu | 19,6 | 1,49 | 0,84 | 38,0 | |
| Tiomocznik + humian potasu | 95,8 | 1,92 | 2,16 | 75,4 | |
| 0,001%-ny NRS | 20,7 | 1,31 | 1,18 | 38,1 | |
| Tiomocznik + NRS | 95,2 | 1,87 | 2,10 | 74,8 | |
| Tiomocznik + 0,001%-ny heteroauksyna | 66,6 | 1,30 | 0,55 | 66,0 | |
| 0,001%-na giberelina | 95,7 | 1,71 | 2,26 | 41,3 | |
| Odmiana №4 | 2%-ny tiomocznik | 93,4 | 2,10 | 1,30 | 54,2 |
| 0,02%-ny humian potasu | 87,2 | 2,34 | 1,46 | 61,8 | |
| Tiomocznik + humian potasu | 98,7 | 2,78 | 2,62 | 83,9 | |
| 0,001%-ny NRS | 88,0 | 2,40 | 1,41 | 60,0 | |
| Tiomocznik + NRS | 98,8 | 2,69 | 2,50 | 83,3 | |
| Tiomocznik + 0,001%-ny heteroauksyna | 90,2 | 2,07 | 1,27 | 82,0 | |
| 0,001%-na giberelina | 99,3 | 2,88 | 2,80 | 70,7 | |
Wspólne działanie tiomocznika z kwasem huminowym, podobnie jak NRS z tiomocznikiem, pod względem aktywności znacznie przewyższyło ich działanie osobno. Korzystne oddziaływanie kwasu huminowego z tiomocznikiem i NRS z tiomocznikiem na przyspieszone budzenie świeżo zebranych bulw, według naszej opinii, jest spowodowane zjawiskiem synergii, czyli działaniem tych dwóch składników w jednym kierunku. Kwas huminowy znacznie wzmacnia rozpoczęte pod wpływem tiomocznika procesy oksydacyjno-redukcyjne, powoduje wzmożone podziały komórek w punktach wzrostu, znacznie przyspieszając wzrost pędów i korzeni.
Podobne zjawisko obserwował w swoich pracach akademik Prat, stymulując sadzonki różnych roślin kwasem huminowym. Wskazuje on, że w początkowym okresie pod wpływem kwasu huminowego wzrost roślin niczym nie różni się od kontrolnych, ale gdy tylko pojawią się pąki, ich wzrost znacznie przyspiesza. Przyczyną takiego działania humianu potasu jest prawdopodobnie aktywacja oddychania i metabolizmu jako całości. Dynamika aktywności peroksydazy jest tego potwierdzeniem.
Aby wyjaśnić przyczyny zwiększonej odporności kawałków świeżo zebranych bulw, przetworzonych mieszaniną roztworów tiomocznika i humianu potasu w okresie kiełkowania na porażenie przez bakterie gnilne, przeprowadziliśmy badanie stopnia gojenia się nacięć u świeżo zebranych bulw. Pojawienie się na nacięciach bulw tkanki korkowej — suberyny — określano metodą Lamaliera. Przeprowadzone badania dotyczące tworzenia się tkanki korkowej — suberyny — na nacięciach świeżo zebranych bulw ziemniaka odmiany Róża Wczesna wykazały, że bulwy przetworzone mieszaniną tiomocznika z humianem potasu już po 6-8 godzinach zaczęły pokrywać się suberyną na brzegach nacięć, a po 32-36 godzinach nacięcie było całkowicie pokryte cienką warstwą tej tkanki. Na bulwach przetworzonych jedynie roztworem tiomocznika nacięcia zaczęły pokrywać się suberyną po 10-12 godzinach i całkowicie pokrywały się cienką warstwą po 50-52 godzinach.
Przy wspólnym działaniu tiomocznika i heteroauksyny na budzenie świeżo zebranych bulw zjawisko synergii nie występowało. Aktywność gibereliny pod względem liczby wyrośniętych pędów w naszym doświadczeniu była równa aktywności wspólnego działania tiomocznika z NRS i humianem potasu, a pod względem liczby bulw z korzeniami była znacznie niższa.
Wpływ stymulatorów wzrostu na wysokość plonu ziemniaków
Badanie wpływu substancji stymulujących na wzrost masy wegetatywnej i plon ziemniaków przeprowadzono z najbardziej obiecującymi stężeniami stymulatorów, zapewniającymi największy procent budzenia świeżo zebranych bulw. W tym celu bulwy ziemniaków przetwarzano mieszaniną tiomocznika z humianem potasu, tiomocznika z NRS i gibereliną. Kontrolą był wariant, w którym bulwy przetwarzano jedynie 2-procentowym roztworem tiomocznika. Ziemniaki sadzono we wszystkich latach prowadzenia doświadczeń w lipcu, zbierano w październiku. Wyniki pomiarów wzrostu masy wegetatywnej i plonu bulw ziemniaków przedstawiono w tabeli 3.
| Odmiana | Roztwory, którymi przetwarzano bulwy | Masa wegetatywna w okresie kwitnienia | Plon bulw | |
|---|---|---|---|---|
| Wysokość rośliny, cm | Liczba głównych łodyg | |||
| Odmiana№1 | 2%-ny tiomocznik | 30,0 | 1,26 | - |
| Tiomocznik + 0,02%-ny humian potasu | 47,7 | 1,78 | - | |
| Tiomocznik + 0,001%-ny NRS | 43,1 | 1,67 | - | |
| 0,001%-na giberelina | 42,5 | 1,69 | - | |
| Odmiana№2 | 2%-ny tiomocznik | 41,9 | 1,26 | - |
| Tiomocznik + 0,02%-ny humian potasu | 51,1 | 2,07 | - | |
| Tiomocznik + 0,001%-ny NRS | 50,5 | 1,94 | - | |
| 0,001%-na giberelina | 48,3 | 2,00 | - | |
| Odmiana№3 | 2%-ny tiomocznik | 40,3 | 1,15 | - |
| Tiomocznik + 0,02%-ny humian potasu | 50,9 | 1,82 | - | |
| Tiomocznik + 0,001%-ny NRS | 50,6 | 1,74 | - | |
| 0,001%-na giberelina | 48,3 | 1,64 | - | |
| Odmiana№4 | 2%-ny tiomocznik | 28,6 | 1,63 | - |
| Tiomocznik + 0,02%-ny humian potasu | 34,9 | 2,52 | - | |
| Tiomocznik + 0,001%-ny NRS | 33,9 | 2,37 | - | |
| 0,001%-na giberelina | 34,4 | 2,48 | - | |
Te dane pokazują, że wysokość roślin w okresie kwitnienia we wszystkich badanych odmianach była znacznie wyższa w wariantach, w których bulwy przetwarzano gibereliną, a także mieszaniną tiomocznika z NRS i humianem potasu. Podobne zjawisko obserwowano również pod względem liczby głównych i bocznych łodyg. Jednak grubość bocznych łodyg (średnica na wysokości 5 centymetrów od powierzchni gleby) osiągała największą wartość w wariantach, w których bulwy przetwarzano mieszaniną tiomocznika z humianem potasu lub NRS.
Nasze badania wykazały, że przyspieszenie wzrostu systemu korzeniowego i masy wegetatywnej ziemniaków, a także zwiększenie plonu bulw pod wpływem kwasu huminowego, tłumaczy się nie tylko wzmocnieniem procesów fizjologicznych zachodzących w roślinie, ale także zmianą budowy anatomicznej tkanek korzeni i liści. Komórki wszystkich elementów tkanki młodego korzenia (egzoderma, parenchyma kory, endoderma, perycykl, floem i ksylem) były znacznie wydłużone i miały bardziej podłużny kształt w porównaniu z tkankami korzenia przetworzonego jedynie tiomocznikiem. Pod wpływem humianu potasu komórki parenchymy palisadowej liścia znacznie się wydłużały, tworzył się drugi warstw parenchymy palisadowej, a włoski okrywające i gruczołowe były bardziej rozwinięte i składały się z większej liczby komórek. Liście roślin ziemniaka, których bulwy stymulowano jedynie tiomocznikiem, miały komórki parenchymy palisadowej ułożone w jednej warstwie, były skrócone i częściowo poszerzone, a włoski okrywające i gruczołowe były słabiej rozwinięte i składały się z mniejszej liczby komórek. Podobne zjawisko — wydłużenie komórek korzenia i zmiana parenchymy palisadowej liścia pod wpływem kwasów huminowych — obserwowano u pszenicy, buraków cukrowych i pomidorów.
Zwiększona fotosyntetyczna aktywność roślin ziemniaka, których bulwy przetwarzano humianem potasu, jest również spowodowana zwiększoną zawartością chlorofilu w ich liściach (tabela 4).
| Warianty doświadczenia | Zawartość chlorofilu, mg na 1 g suchej masy |
|---|---|
| Przetwarzanie bulw 2%-nym roztworem tiomocznika | 13,7 |
| Przetwarzanie bulw mieszaniną roztworu tiomocznika i 0,02%-nego humianu potasu | 15,8 |
Wysoki plon bulw ziemniaka w latach prowadzenia doświadczeń odnotowano również w wariantach, w których przerywano okres spoczynku bulw mieszaniną roztworów tiomocznika z NRS. Nieco niższy był plon w przypadku gibereliny, a na ostatnim miejscu pod względem plonowania znalazł się wariant, w którym bulwy przetwarzano jedynie tiomocznikiem.
Wpływ fizjologicznie aktywnych substancji na wzrost systemu korzeniowego u świeżo zebranych bulw
Przedstawione dane pokazują, że mieszanina roztworów tiomocznika z humianem potasu i NRS znacznie przyspiesza budzenie świeżo zebranych bulw, sprzyja kiełkowaniu ich wieloma pędami, przyspiesza gojenie się nacięć i zmniejsza liczbę bulw porażonych przez bakterie gnilne, zwiększa liczbę wyrośniętych bulw z korzeniami i zwiększa plon ziemniaków. Jednak tworzenie się systemu korzeniowego pod wpływem tych stymulatorów wzrostu udawało się uzyskać nie u wszystkich wyrośniętych bulw.
Dalsze poszukiwania w tym kierunku nasunęły nam następującą myśl. Wiadomo, że korzenie roślin, odizolowane od części nadziemnej, w sztucznym środowisku kontynuują dalszy wzrost i jako organ heterotroficzny, bardziej aktywnie reagują na różne złożone związki organiczne niż liście, które je syntetyzują. Należy zauważyć, że w próchnicy, kompoście, glebie próchnicznej, w oborniku gromadzą się w znacznych ilościach wytwarzane przez mikroflorę i grzyby antybiotyki, aktywatory biologiczne i kwasy huminowe. W próchnicy znajdują się kwas nikotynowy, pochodne pirydyny, tiamina, biotyna, ryboflawina, kwas foliowy, kwas pantotenowy i alfa-aminobenzoesowy, auksyny, streptomycyna, penicylina, terramycyna i inne biologicznie aktywne związki. Szczególnie pozytywną rolę w stymulowaniu wzrostu systemu korzeniowego odgrywają auksyny, tiamina (witamina B1), kwas huminowy, a także kwas bursztynowy, fumarynowy i inne. Wychodząc z tych przesłanek, zastąpiliśmy wcześniej stosowane środowisko do kiełkowania świeżo zebranych bulw — piasek i trociny — na próchnicę.
| Odmiana | Środowisko do kiełkowania | Średnia za lata prowadzenia doświadczeń |
|---|---|---|
| Odmiana №1 | Piasek | 95,5 |
| Odmiana №1 | Próchnica inspektowa | 99,7 |
| Odmiana №2 | Piasek | 96,0 |
| Odmiana №2 | Próchnica inspektowa | 99,9 |
| Odmiana №3 | Piasek | 94,7 |
| Odmiana №3 | Próchnica inspektowa | 99,5 |
| Odmiana №4 | Piasek | 96,4 |
| Odmiana №4 | Próchnica inspektowa | 99,8 |
Ten zabieg dał dobry wynik. Wszystkie bulwy pod koniec kiełkowania (20. dnia) miały po kilka rozwiniętych pędów i dobrze rozwinięty system korzeniowy. Ponadto, pod względem wzrostu i rozwoju rośliny z bulw kiełkowanych w próchnicy znacznie wyprzedzały rośliny z bulw kiełkowanych w piasku. Przedstawione dane pokazują, że rośliny z bulw kiełkowanych w próchnicy miały bardziej rozwiniętą masę wegetatywną, zwłaszcza powierzchnię liści, i zapewniły plon bulw w poszczególnych odmianach o 11,9-12,7% wyższy w porównaniu z roślinami z bulw kiełkowanych w piasku.
Usuwanie niedoboru tlenu podczas przerywania okresu spoczynku u świeżo zebranych bulw
Jednym z głównych warunków normalnego kiełkowania świeżo zebranych bulw jest podwyższona wilgotność środowiska. Brak wilgoci hamuje ich kiełkowanie, a nadmiar powoduje śmierć z powodu uduszenia. Oddychanie roślin to proces tlenowy. Jego intensywność zależy od ilości tlenu, którą komórka może przyswoić. W przyrodzie często powstaje rozdźwięk między zapotrzebowaniem rośliny na tlen, jego zawartością w środowisku a biologicznym przyswajaniem. Zatem zjawisko niedoboru tlenu może być przyczyną różnych form cierpienia roślin. Zdaniem L.A. Christiewej, usunięcie niedoboru tlenu zwiększa zdolność rośliny do znoszenia niekorzystnych warunków, a do tego celu można wykorzystać kwas huminowy, a także grupy witamin, które bezpośrednio uczestniczą w przenoszeniu wodoru.
Stymulujące działanie kwasów huminowych jest szczególnie zauważalne na początku rozwoju roślin i wtedy, gdy procesy biochemiczne są bardzo napięte, na przykład w momencie tworzenia organów generatywnych, a także w przypadkach, gdy warunki zewnętrzne odbiegają od normy. Tą cenną cechą kwasu huminowego skorzystaliśmy podczas kiełkowania świeżo zebranych bulw, które wymaga częstego podlewania. Aby uniknąć niedoboru tlenu, bulwy przygotowane do kiełkowania podlewano trzykrotnie różnymi stymulatorami wzrostu własnej i zagranicznej produkcji w odstępach 5 dni między każdym podlewaniem. Jak pokazuje tabela 7, najlepszy efekt osiągnięto przy kiełkowaniu kawałków świeżo zebranych bulw, przetworzonych mieszaniną roztworów kwasu huminowego i tiomocznika w skrzynkach-jaryzatorach, przekładanych próchnicą inspektową i trzykrotnie podlewanych 0,01-procentowym roztworem kwasu huminowego. Przy tej metodzie w ciągu 18-20 dni osiągano 100-procentowe kiełkowanie wszystkich bulw z dużą liczbą pędów i dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym. Nie obserwowano śmierci bulw z powodu uduszenia i porażenia przez bakterie gnilne.
| Bulwy podlewano | Masa wegetatywna | Liście | Plon | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wysokość roślin, cm | Liczba łodyg | Liczba liści na roślinę | Długość liścia środkowego piętra, cm | Liczba blaszek liściowych jednego liścia | Plon bulw, q/ha | Zawartość handlowych bulw, % | |
| Wodą (kontrola) | 48,6 | 2,2 | 60 | 93 | 25,4 | 363,62 | 4,4 |
| Mind Extra, 60 g na 10 l wody | 51,0 | 2,3 | 67 | 127 | 26,5 | 446,92 | 5,5 |
| Mind (0,01%-ny) | 46,3 | 1,4 | 63 | 112 | 21,5 | 359,17 | 5,4 |
| Monometyloamina (0,004%-ny) | 42,0 | 1,2 | 55 | 96 | 17,1 | 382,65 | 4,4 |
| Humian potasu Agro.Bio (0,01%-ny) | 44,0 | 1,3 | 61 | 100 | 18,7 | 362,25 | 4,9 |
| Adept Agro.Bio (0,005%-ny) | 50,0 | 1,8 | 63 | 122 | 24,5 | 423,48 | 5,2 |
| Adept Agro.Bio (0,01%-ny) | 57,0 | 2,5 | 66 | 132 | 27,8 | 464,28 | 5,5 |
| Adept Agro.Bio (0,05%-ny) | 48,5 | 2,0 | 62 | 124 | 27,0 | 427,55 | 5,1 |
| Adept Agro.Bio (0,1%-ny) | 45,5 | 1,7 | 56 | 118 | 25,4 | 358,15 | 5,1 |
Najwyższy plon bulw przy tym wyniósł 464,28 q/ha. Na drugim miejscu pod względem rozwoju masy wegetatywnej i plonu bulw znalazł się zagraniczny preparat Mind Extra, który dał średni plon bulw 446,92 q/ha.
Zatem, łącząc przetwarzanie bulw ziemniaka mieszaniną stymulatorów wzrostu i kiełkowanie ich w próchnicy z podlewaniem fizjologicznie aktywnymi substancjami, stosując określony system agrotechniki, udało nam się przez szereg lat uzyskać stabilne plony ziemniaków przy sadzeniu ścierniskowym świeżo zebranymi bulwami.
Wnioski
Najskuteczniejszym sposobem przerywania okresu spoczynku u świeżo zebranych bulw jest przetwarzanie ich mieszaniną 2-procentowego roztworu tiomocznika i 0,02-procentowego roztworu humianu potasu, a także 2-procentowego roztworu tiomocznika i 0,001-procentowego roztworu ropopochodnej substancji wzrostowej (NRS) z dalszym kiełkowaniem bulw w próchnicy z okresowym podlewaniem ich mieszaniną wymienionych roztworów. Wspólne działanie tych preparatów na świeżo zebrane bulwy ziemniaka przejawiało się w postaci synergii, czyli wzajemnego działania w jednym kierunku. Krótkotrwałe działanie tiomocznika jest wzmacniane dalszym działaniem kwasu huminowego lub NRS, dzięki czemu znacznie wzrasta aktywność enzymów oksydacyjnych, a bulwy kiełkują bardziej równomiernie, większą liczbą pędów i korzeni. Ale absolutnym liderem pod względem plonu ziemniaków pozostaje preparat Adept Agro.Bio.